Monday, January 9, 2017

Thơ Lý Bạch. Bồ Tát Man. Phỏng dịch

菩薩蠻 - 李白            Bồ Tát Man(1)  -  Lý Bạch

平林漠漠煙如織, Bình lâm(2) mạc mạc (3)yên như chức,(4)
寒山一帶傷心碧。 Hàn san nhất đái thương tâm(5) bích.
暝色入高樓,          Minh sắc(6) nhập cao lâu,
有人樓上愁。          Hữu nhân lâu thượng sầu.
玉階空佇立,          Ngọc giai(7) không trữ lập,(8)
宿鳥歸飛急。          Túc điểu(9) quy phi cấp.
何處是歸程,          Hà xứ thị quy trình,(10)
長亭更短亭。          Trường đình canh đoản đình.(11)   

Dịch Nghĩa:
Bài từ theo điệu Bồ tát man của Lý Bạch.
Cảnh rừng bằng phẳng có nhiều khói dày đậm uốn lượn trông như dệt với nhau. 
Hàn san một giải mầu xanh biếc thương tâm.
Bóng tối vào lầu cao. 
Có người trên lầu buồn. 
Thềm ngọc đứng trơ mãi.
Chim tối bay về vội. 
Đường về là nơi nào?
Trường đình lại đến đoản đình

(1)Từ điệu Bồ tát man có 44 chữ, 8 câu, 4 vận khác nhau
(2)Bình lâm: Hình dung khu rừng mọc trên vùng đất phẳng, trông từ xa.
(3)Mạc mạc 漠漠:có nhiều nghĩa: 
        1. yên tĩnh lặng lẽ (mạc mạc khinh hàn thượng tiểu lâu漠漠輕寒上小樓=trong yên tĩnh hơi lạnh, bước lên lầu)
        2. dày đặc la liệt (mạc mạc thủy điền phi bạch lộ漠漠水田飛白鷺=ruộng nước dày đặc la liệt, cò trắng bay)
        3. mờ mịt hôn ám như: thiên mạc mạc 天漠漠=trời mông lung, vũ mạc mạc 雨漠漠=mưa mờ mịt.
        4. quảng khoát như hoang nguyên mạc mạc 荒原漠漠 = bình nguyêng hoang dã rộng mênh mông.
(4)Mạc mạc yên như chức漠漠 烟如 khói chiều dầy đặc trông như dệt.
(5)Thương tâm伤心:đau lòng, đau buồn hay vui sướng đều có thể dùng chữ "thương tâm".
(6)Minh sắc 暝色:bóng tối, bóng đêm.
(7)Ngọc giai玉階:thềm ngọc, chữ ngọc làm cho danh từ "thềm" thêm đẹp đẽ. Bản khác chép Ngọc thê玉梯: thang ngọc.
(8)Trữ lập 立:đứng lâu.
(9)Túc điểu 宿鳥: chim đã đến lúc muốn ngủ, chim buồn ngủ.
(10)Quy trình 歸程: đường về.
(11)Trường đình canh đoản đình: cứ mỗi10 dặm có trường đình, 5 dặm có đoản đình; ám chỉ đường xa diệu vợi.
      
Phỏng Dịch:
(1) Đường Về
Rừng bằng khói dệt chiều tha thiết,
Hàn san một dẫy buồn xanh biếc.
Bóng tối phủ lầu cao,
Có người đang nhuốm sầu.
Trước thềm yên ủ rũ,
Vội vã chim về tổ.
Đường đến chốn quê hương,
Trùng trùng ngàn dặm trường. 
(2) Đường Về
Bình lâm mờ mịt khói bay,
Hàn San núi biếc như lây muộn phiền.
Lầu cao bóng tối triền miên,
Người buồn đứng lặng trước thềm ngẩn ngơ.
Chim bay tìm tổ chiều mơ,
Đường về vời vợi chơ vơ bóng hình.
Trường đình lại tới đoản đình.
Cô thôn viễn thủy, nhớ tình cố hương.

HHD
*

 Vọng quê hương

Rừng xa phẳng khói mây giăng mắc
Hàng hàng núi lạnh màu xanh ngắt
Lầu thượng ngập màn đêm
Rũ người buồn đứng yên
Cạnh thềm  đau xót khổ
Chim vội bay về tổ
Đường  chốn cũ quê nhà
Ngàn trùng mờ mịt xa.

Đàm Giang
Ngày 9 tháng 1, 2017

Vọng quê nhà

Rừng xa lặng phủ khói sương
Núi xanh lạnh lẽo như vương nỗi sầu
Bóng đêm xâm nhập lầu cao
Người đứng lòng dạ nôn nao buồn phiền
Chim bay về gấp tổ êm
Hoài về quê cũ chẳng yên nỗi lòng
Đường trường quá thể viễn vông
Ngàn trùng xa cách nhớ mong miệt mài.

January 09, 2017
Đàm Giang


No comments:

Post a Comment