Palais Garnier. The Dance. Jean-Baptiste Carpeaux. Đàm Giang

Tấm điêu khắc đá cẩm thạch The Dance của Jean-Baptiste Carpeaux tại Opera Garnier de Paris.

Đàm Giang ghi soạn.

Bức điêu khắc được biết nhiều nhất ở Palais Opéra de Paris là tấm Múa Nhảy (The Dance) tạo bởi Jean-Baptiste Carpeaux (1827-1875). Sư hiện diện của tấm điêu khắc này cũng có nhiều cam go. Carpeaux đuợc Giải thưởng của Rome về điêu khắc năm 1854. Trong trời gian lưu lại ở Ý, Carpeaux học hỏi đuợc từ Michelangelo rất nhiều và nhờ thế mà Carpeaux có được tác phẩm nổi tiếng Ugolino và những người con trai của ông ta (Ugolino and His sons). Năm 1865, Garnier mướn Carpeaux điêu khắc một tấm cho một nhóm tượng để trưng mặt tiền của nhà Hát Paris. Sau lần thứ hai đưa mô hình cho Garnier xem và được chấp thuận, Carpeaux xúc tiến thực hiện và  bức Múa nhảy (The Dance) được đặt ở bên trái của cửa vòng cung lớn phía ngoài  đối diện với tấm Lyrical Drama của Perraud. Phía bên phải của cung cửa lớn là hai bức Poetry của Jouffroy và Instrumental Music của Guillaume.

 Khi Garnier khánh thành những tấm điêu khắc mặt tiền của Palais Opéra de Paris vào tháng 7 năm 1869, thì tấm The Dance làm bằng đá cẩm thạch Echaillon đã mang lại sự bất bình, phản đối la ó của dân chúng vì bức này, với những người mẫu hoàn toàn khỏa thân đang múa nhảy cười rất vui vẻ, không thích ứng với ba bức điêu khắc kia, lại giống người ngoài đời quá làm cho phụ nữ đi xem trình diễn ở nhà Hát không thoải mái, tượng còn bị người ta đổ mực lên nữa. Garnier rất bối rối, và để chiều lòng dân Paris, ông đã muốn bỏ tấm này đi và vì Carpeaux không chịu làm tấm khác nên Garnier đã mướn Guméry tạo tấm khác. Guméry là người đã có hai tấm điêu khắc mạ vàng Harmony và Poetry trên nóc Nhà Hát Garnier. Nhưng công việc phải đình trệ vì sự sụp đổ của Đệ Nhị Đế quốc vào tháng 9 năm 1870, rồi Guméry lại qua đời vì lao phổi.

Qua nhiều lần thử thay đổi không thành công, tấm điêu khắc vẫn còn đứng nguyên tại đó cho đến năm 1964 để bảo vệ tấm điêu khắc khỏi bị  hư hoại và ô nhiễm nên tấm nguyên thủy đã được thay thế bằng một copy, và bản nguyên thủy được mang vào trưng trong Viện Bảo tàng Louvre. Đến năm 1986  thì đuợc chuyển sang Viện Bảo tàng Orsay. Vì  tấm The Dance được nhiều người chú ý và nổi tiếng nên Carpeaux đã có tạo thêm vài bản khác để bán cho những nhà bảo tàng khác hoặc nguyên tấm hoặc chỉ có vài nhân vật chính.

Tấm The Dance của Jean-Baptiste Carpeaux là một công trình điêu khắc mà người viết rất ưa chuộng, lần nào đến Paris cũng phải thăm nhìn lại tấm này,  hoặc tại Palais Opéra de Paris hay tại Viện Bảo tàng Orsay. Những khuôn mặt  và những nét mặt của các nhân vật trong tấm điêu khắc này diễn tả thật tuyệt vời. 

Đàm Giang