Dịch Covid-19.Song Song Với Dịch Bại Liệt 1916.TNĐG.

Trong báo Time số mới nhất đề ngày May 25 2020. Đề mục Cái Nhìn (The View), phần Sức khoẻ, có một bài ngắn tiểu đề Song song với dịch bệnh bại liệt năm 1916/ Parallels with the polio epidemic of 1916 (p.17-18) do Jeffrey Kluger viết.

Tác giả bài viết cho rằng so sánh dịch Covid-19 với dịch bại liệt năm 1916 có nhiều điểm tương đồng hơn là nêu lên so sánh đại dịch cúm 1918.

Đây là bài chuyển dịch tóm lược.

Chúng ta đã từng trải qua nó.

Chào đón đến với  Hoa Kỳ- và hai cuộc khủng hoảng sức khoẻ: Dịch coronavirus năm 2020 và dịch bại liệt năm 1916.

Bây giờ và thời điểm đó, không có phương pháp chữa trị công hiệu. không có thuốc chủng. Bây giờ và thời điểm đó, có quá nhiều tầm phào xuất hiện- tuy nhiên chúng ta có thể học hỏi từ thảm kịch xẩy ra lâu đời đó.

Dịch coronavirus năm 2020 và dịch bại liệt năm 1916.

Chúng ta thấy rất thông thường ngày nay có sự so sánh đại dịch  cúm năm 1918 và  Covid-19, nhưng thật sự thì dịch bại liệt bộc phát năm 1916 có nhiều điểm tương đồng hơn. Khi có dịch bại liệt chúng ta đã đọc tin như cho trẻ em đeo hột mối (moth balls) quanh cổ để ngăn ngừa tê liệt trẻ nhỏ, thoa hỗn hợp  cao dán Wintergreen, thyme, dầu hương thảo, dầu tràm lên cơ bắp. Và ngày nay chúng ta đọc những tin như uống thuốc khử trùng, dùng những thuốc đã có trị liệu hữu hiệu cho một bệnh khác, v.v…

Nhà văn Mark Twain có nói lịch sử không  tự lặp lại, tuy nhiên nó thường hợp vần với nhau và hai dịch Covid-19 cùng dịch bại liệt, với 104 năm cách biệt, đã tạo một khớp nối gọn gàng.

Cả hai đều là bệnh theo mùa, bại dịch phát mạnh vào mùa nóng, Covid-19 được coi như lan rộng trong mùa lạnh. Và điểm nhấn nói đến ở đây là vấn đề thuốc chủng ngừa.

Bệnh bại liệt đã xuất hiện từ rất nhiều thế kỷ  và phát mạnh vào giữa mùa hè năm 1916. Năm 1935 BS Maurice Brodie cùng William Park đã có thử nghiệm đầu tiên với polio virus đã chết và BS John Kolmer với polio virus đã làm yếu đi. Cả hai thử nghiệm đều không mang kết quả thuận tiện. Tiếc rằng BS Brodie đã qua đời năm 1936, và sự tìm kiếm thuốc chủng bại liệt đã đình trê cho đến tận năm 1953 khi BS Jonas Salk loan báo đã chế được thuốc chủng ngửa bại liệt.

Và 39 năm sau đại dịch bại liệt 1916, kể từ năm 1955 thế giới mới có thuốc chủng ngừa bại liệt.

Trở lại hiện tại vấn đề thuốc chủng ngừa Covid-19, mối quan tâm hàng đầu của toàn thế giới. Sự cách ly  hiện thời  và sự gấp rút tìm thuốc chủng với lời hứa hẹn sớm nhất là đầu năm 2021 hay chờ 18 tháng khi các nghiên cứu  thử nghiệm qua giai đoạn thử trên con người hoàn tất.

Người Mỹ bị chia cắt bởi những tai họa cách nhau hơn một thế kỷ có chung nỗi sợ hãi, nỗi lo lắng, nỗi cô đơn trong sự giam hãm và đau buồn về những người thân yêu đã mất.

Bệnh không thay đổi đặc tính của nó và con người cũng không khác nhiều. Nhưng khoa học thúc đẩy tiến bộ phía trước và đó là điều mà chúng ta nên biết ơn sâu sắc.

TNĐG dịch tóm lược

May 19 2020.