Vệ Giang Chi Anh

Một bài thơ ngắn đã là đề tài cho sự thắc mắc, bàn luận và giải thích.
Xin cảm ơn Nho gia Trần Văn Lương đã giải thích và chép lại Unicode bản chữ Hán.

Sóng Việt
**

BSH viết:
Thưa quý Anh Chị:
I- Bài thơ trên bia đá này do Đào-Trinh-Nhất kể lại, giải-thích rồi bảo rằng bia bị sét đánh không còn nữa!

Vệ giang chi anh,
Thạch trụ chi linh.
Thế xuất tuấn kiệt,
Vị xã tắc sinh.
Tây bình hữu tử,
Đẩu nam đại danh.
Hồng Lam thiên cổ,
Bi kệ tranh tranh.1

(1) Giải-thích của tác-giả (Đào Trinh Nhất): Đại ý nói khí thiêng sông núi Vệ giang Thạch trụ (quê hương Nguyễn Thân) chung đúc ra bậc người anh tài,cha truyền con nối ; Ngày trước cha đã anh hùng, giờ tới con cũng anh hùng,
lập nên công nghiệp to tát, ghi chép ở khoảng sông Lam núi Hồng muôn đời.

II- Tôi không thấy ý: cha truyền con nối và: Ngày trước cha đã anh hùng, giờ tới con cũng anh hùng,

Xin nhờ dịch/giảng hộ bài thơ.

Vệ-giang chi anh,
Thạch-trụ chi linh,
Thế xuất tuấn-kiệt,
Vị xã-tắc sinh,
Tây binh hữu tử
Đẩu nam đại danh
Hồng lam thiên-cổ
Bị kệ tranh-tranh.

Thưa quý Anh, Chị:
Tôi nhặt được bài thơ Hán-Việt này để khen Nguyễn-Thân, quan triều-đình Nguyễn thời Bảo-hộ. Kính xin Anh Chị nào có thể dịch giúp ra tiếng Việt. Xin cảm-tạ.
bsh
2/17/2011

Nho gia Trần Văn Lương viết:
Cám ơn Chị SV đã gửi cho bản chữ Hán .
(Trong phần phiên âm tiếng Hán, chữ thứ 2 của câu 8 phải là "Kệ", có dấu nặng).
Tôi xin chép lại dưới dạng Unicode để dễ gửi đi như là một bản text thường .

…
Lương

衛 江 之 英,
石 柱 之 靈.
世 出 俊 傑,
爲 社 稷 生.
西 平 有 子,
斗 南 大 名.
鴻 藍 千 古,
碑 碣 錚 錚.

Âm:

Vệ giang chi anh,
Thạch trụ chi linh.
Thế xuất tuấn kiệt,
Vị xã tắc sanh.
Tây bình hữu tử,
Đẩu nam đại danh.
Hồng Lam thiên cổ,
Bi kệ tranh tranh.


Dịch:
Bậc tài năng (anh) của Vệ Giang,
Khí linh của Thạch Trụ,
Từng đời sản xuất ra bậc tuấn kiệt,
Sanh ra vì xã tắc .
Có con làm yên phía Tây,
Danh tiếng lớn hiếm có (*)
Ngàn năm ở sông Lam núi Hồng,
Bia đá vang vang .

Ghi chú:
(*) Lấy từ thành ngữ "Đẩu Nam nhất nhân" .
Đẩu là sao Bắc Đẩu, Nam là phương Nam. Thành ngữ này có thể hiểu 2 nghĩa:
1) Như sao bắc Đẩu ở phương Nam, chỉ có một người mà thôi;
2) từ phía Bắc (nơi sao Đẩu ở) đến phương Nam, chỉ có một người thôi.
Như vậy câu Đẩu Nam đại danh có nghĩa là danh tiếng lớn hiếm có.