III
Bản Nhạc Scarborough Fair
Hội chợ Scarborough bắt đầu thành hình vào thế kỷ thứ 13 (Vua Henry III của Anh quốc cho phép tổ chức hội chợ bắt đầu từ năm 1253) tại thành phố Scarborough. Đây là một hội chợ thương mại nhằm lôi cuốn tất cả những thương gia trên thế giới đến để buôn bán, bàn luận, và giải trí. Địa danh Scarboroug Fair được dùng để làm đề tựa cho một bản nhạc.
Bản nhạc Scarborough Fair nói về một bài nhạc có lời đã được luân chuyển từ thời trung cổ cho đến hiện tại. Nội dung và lời viết của bản nhạc vẫn còn là một đề tài được bàn luận với nhiều giả thuyết khác nhau. Bài nhạc có từ lâu đời Scarborough Fair này đã được Paul Simon và Art Garfunkel phát hành năm 1966 trong cuộn album mang tên “Parsley, Sage, Rosemary and Thyme”, và bản nhạc trở nên nổi tiếng sau khi được dùng làm nhạc đệm cho cuộn phim “The Graduate” vào năm 1968.
Trở về thời giữa những năm 1960s, Paul Simon trong dịp đi lưu diễn ở bên Anh đã nghe đuợc Martin Carthy trình bày bản này. Dùng cách dàn xếp một phần bài nhạc của Martin Carthy, Simon đã tạo nên bản nhạc Scarborough Fair, nhưng không ghi nhận Carthy trên giấy tờ. Việc này đã gây hiềm khích giữa hai nhạc sĩ trong một thời gian, nhưng sau cùng Simon lên tiếng ghi nhận Carthy và đã mời Carthy cùng hát với Simon vào năm 2000 tại buổi hoà nhạc London.
Hãy đọc lời bản nhạc với lời dàn soạn của Simon khi phối hợp với bài Canticle. Với version có lời trong ngoặc mà khi nghe Simon cùng Garfunkel trình bày trong thời gian cuộc chiến tranh ở Việt Nam đang thời khốc liệt, người thời đó đã cho rằng bài nhạc này là bài nhạc phản chiến chống chiến tranh Việt-Nam.
Scarborough Fair
Are you going to Scarborough Fair?
Parsley, sage, rosemary and thyme.
Remember me to one who lives there.
She once was a true love of mine.
Tell her to make me a cambric shirt,
(on a hill in the deep forest green)
Parsley, sage, rosemary and thyme;
(tracing of sparrow on snow-crested brown)
Without no seams nor needle work,
(blankets and bedclothes the child of the mountain)
Then she'll be a true love of mine.
(sleeps unaware of the clarion call)
Tell her to find me an acre of land,
(on the side of a hill a sprinkling of leaves)
Parsley, sage, rosemary and thyme;
(washes the grave with silvery tears)
Between the salt water and the sea strand,
(a soldier cleans and polishes a gun)
Then she'll be a true love of mine.
(sleeps unaware of the clarion call)
Tell her to reap it with a sickle of leather,
(war bellows blazing in scarlet battalions)
Parsley, sage, rosemary and thyme;
(generals order their soldiers to kill)
And gather it all in a bunch of heather,
(and to fight for a cause they've long ago forgotten)
Then she'll be a true love of mine.
Are you going to Scarborough Fair?
Parsley, sage, rosemary and thyme.
Remember me to one who lives there.
She once was a true love of mine.
Hội chợ thành phố Scarbourough
Hội chợ thành phố Scarborough bạn có đi
Ngò tây, xô thơm, hương thảo và xạ hương
Xin nhắc về tôi với một nàng sống nơi đó
Là nàng đã là người tôi thật yêu
Xin nhắn nàng hãy may cho tôi tấm áo vải láng
(trên một sườn đồi giữa rừng sâu xanh thẳm)
Ngò tây, xô thơm, hương thảo và xạ hương
(có dấu vết chú sẻ nâu với mào đội tuyết)
Không được có mũi kim cũng chẳng có đường may
(chăn mền và áo phủ choàng đứa trẻ của núi rừng)
Thì nàng sẽ là người tôi thật yêu
(ngủ say sưa chẳng màng tiếng còi thúc báo)
Rằng nàng tìm cho tôi một mẫu đất
(trên sườn đồi một đám lá rơi lả chả)
Ngò tây, xô thơm, hương thảo và xạ hương
(rửa sạch ngôi mồ với giòng lệ bạc lấp lánh)
Giữa nước mặn và biển đại dương
(một người lính với khẩu súng chùi sạch nhẵn bóng)
Thì nàng sẽ là người tôi thật yêu
(ngủ mê man như chẳng nghe tiếng kèn vang gọi)
Rằng nàng hãy gặt hái với lưỡi liềm da
(chiến tranh phía dưới chân đồi tàn khốc với những đoàn quân áo đỏ)
Ngò tây, xô thơm, hương thảo và xạ hương
(tướng chỉ huy ra lệnh lính họ phải giết)
Gom hết vào một chùm thạch thảo
(và chiến đấu cho một lý do mà họ đã quyên lãng từ lâu)
Thì nàng sẽ là người mà tôi thật yêu
Hội chợ thành phố Scarborough bạn có đi
Ngò tây, xô thơm, hương thảo và xạ hương
Xin nhắc về tôi với một nàng sống nơi đó
Là nàng đã là người tôi thật yêu.
Tổng hợp phần Canticle:
On the side of a hill in the deep forest green.
Tracing of sparrow on snow-crested brown.
Blankets and bedclothes the child of the mountain
Sleeps unaware of the clarion call.
On the side of a hill a sprinkling of leaves.
Washes the grave with silvery tears.
A soldier cleans and polishes a gun.
Sleeps unaware of the clarion call.
War bellows blazing in scarlet battalions.
Generals order their soldiers to kill.
And to fight for a cause they've long ago forgotten.
Trên một sườn đồi giữa rừng sâu xanh thẳm
Có dấu vết chú sẻ nâu với mào đội tuyết
chăn mền và áo phủ choàng đứa trẻ của núi rừng
Ngủ say sưa dường chẳng màng tiếng còi thúc báo
Trên sườn đồi một đám lá rơi lả chả
Rửa sạch ngôi mồ với giòng lệ bạc lấp lánh
Một người lính với khẩu súng chùi sạch nhẵn bóng
Ngủ mê man như chẳng nghe tiếng kèn vang gọi
Chiến tranh phía dưới chân đồi với những đoàn quân áo đỏ
Tướng chỉ huy ra lệnh lính họ phải giết
Và chiến đấu cho một lý do mà họ đã quyên lãng từ lâu.
Sóng Việt phỏng dịch
Phần Canticle trên của bài hát được viết phỏng theo một phần của một bài hát mà Paul Simon viết cho album Songbook.
On The Side Of A Hill
On the side of a hill in a land called somewhere
A little boy lies asleep in the earth
While down in the valley a cruel war rages
And people forget what a child’s life is worth
On the side of a hill, a little cloud weeps
And waters the grave with its silent tears
While a soldier cleans and polishes a gun
That ended a life at the age of seven years
And the war rages on in a land called somewhere
And generals order their men to kill
And to fight for a cause they’ve long ago forgotten
While a little cloud weeps on the side of a hill
Trên Sườn Một Ngọn Đồi
Trên sườn một ngọn đồi mang tên nơi nào đó
Một đứa trẻ nhỏ đang ngủ trên mặt đất
Trong khi dưới thung lũng chiến tranh đang tàn khốc sôi động
Và người ta quyên mất cuộc đời của đứa trẻ có nghĩa gì
Trên sườn một ngọn đồi có đám mây nhỏ đang khóc
Tưới nấm mồ với những giọt lệ lặng lẽ
Trong khi người lính chùi lau khẩu súng
Đã kết liễu một cuộc đời khi vừa bẩy tuổi
Và chiến tranh đang nổi giận trên mảnh đất mang tên nơi nào đó
Và tướng chỉ huy ra lệnh cho lính chém giết
Và chiến đấu cho một nguyên do họ quên lãng từ lâu
Trong khi đám mây nhỏ đang mưa lả chả trên sườn đồi
Bài nhạc có thể nghe qua sự trình bày của Paul Simon, Art Garfunkel, và Andy Williams tại link:
http://www.youtube.com/watch?v=pWyPhQkZNLw&feature=related.
Tạm kết
Bài viết ngắn trên đây chỉ đề cập đến một số giả thuyết có thể hoàn toàn giả tưởng để thi vị hoá những ca từ trong bản nhạc cổ. Trong những bản rất cũ thì điệp khúc bốn loại rau không có mà thay vào đó là những lời khác biệt.
Bỏ ngoài chuyện một thời bản nhạc do Simon soạn gắn liền với chiến cuộc, bài nhạc hiện tại với sắc thái một bản nhạc tình cảm, mơ hồ có chút huyền bí, có chút ma lực, có chút thương tiếc man mác, v.v.. đã và vẫn còn làm hàng triệu người trên thế giới ưa chuộng và ca hát hay trình diễn khắp nơi.
Sóng Việt
19 February 2011
No comments:
Post a Comment