Faculty of Pharmacy Paris. Antoine Parmentier. SVDG.

Khoai Tây Nghiền và Dược sĩ Antoine-Augustin Parmentier.

Đàm Giang

Đã hai lần đi thăm Paris, người viết có dịp ghé một số trường đại học tại Paris; chỉ là một hình thức nhìn qua, chụp vài tấm hình kỷ niệm. Và lẽ dĩ nhiên trường Đại học Dược khoa Paris thì không thể nào không ghé thăm được.

Paris có hai trường Dược, một trường cũ trong thành phố Paris nằm ở quận 6, và một trường mới nằm ở Chatenay Malabry rộng lớn hơn nhiều.

Ngay trong sân phía trước mặt tiền của trường Dược cũ ở quận 6, có một bức tượng có đề tên AA Parmentier ở chân tượng. Ông Parmentier là ai?

Antoine-Augustin Parmentier (1737-1813) là một dược sĩ và nhà nông học người Pháp, được nhớ đến nhiều nhất với tư cách là người khởi động dùng khoai tây như một nguồn thực phẩm cho người dân ở Pháp và khắp châu Âu.

Món khoai tây nghiền tán nát và món ăn Hachis Parmentier được biết đến khắp nơi

Hachis Parmentier là một món ăn gratin được làm từ khoai tây nghiền và thịt bò xay.

Món ăn truyền thống của Pháp mang tên Hachis Parmentier này xuất phát từ Paris, và Parmentier là người đã giới thiệu nó với vua Louis XVI, với niềm tin rằng loại củ này, đúng tên là khoai tây, sẽ là một phương thuốc hữu hiệu chống lại nạn đói.

 Đại học Dược Paris ở Avenue de l’Observatoire này hiện nay đã quá cũ, nên thời nay chỉ có một số lớp học chuyên ngành còn hầu hết sinh viên Dược đều theo học tại Đại học Dược mới ở Chatenay Malabry hiện đại và rộng hơn, có khả năng đón tiếp số sinh viên cũng nhiều hơn những thập niên trước.

Một số hình ảnh trường Dược Paris cũ trên đường Observatoire.

  

Duới đây là một chút viết về Dược sĩ Antoine-Augustine Parmentier.

Là người sinh ra ở vùng Picardy, Parmentier đăng ký vào dịch vụ quân y dưới thời Louis XV và bắt đầu sự nghiệp của mình trong trận Chiến tranh Bảy Năm. Bị quân Phổ bắt giam, Parmentier ở trong tù không được ăn gì ngoài món nghiền làm từ một loại củ gọi là “khoai tây”, và nhớ vậy Parmentier đã khám phá ra chất dinh dưỡng của thực phẩm này.

Thời gian sau đó, làm việc như một dược sĩ tại Hôtel des Invalides ở Paris, Parmentier đã tiến hành nghiên cứu về các loại rau có thể thay thế những loại rau truyền thống được sử dụng để cung cấp thức ăn cho người dân. Trong suốt cuộc đời của ông, Parmentier vẫn không mệt mỏi trong hành trình ngăn chặn tình trạng thiếu lương thực đang tàn phá vương quốc.

Là một thành viên của Hiệp hội Nông nghiệp, một giáo sư tại Trường Cao đẳng Dược và Trường Bakery, nghiên cứu của ông về khoai tây mà ông trồng ở vùng đồng bằng Sablons bên ngoài Paris đã dẫn đến cuốn Chuyên luận của ông về Văn hóa và Sử dụng Khoai tây vào năm 1789. đã gặp rất nhiều thành công và khiến ông được Louis XVI khen ngợi: "Một ngày nào đó, nước Pháp sẽ cảm ơn vì bạn đã tìm thấy bánh mì cho người nghèo!"

Ngoài tượng ông đặt tại trường Đại học Dược Paris, còn vài nơi khác cũng đặt tượng ông.

 Riêng tại điện Versailles thì có bức họa  chân dung của Parmentier do François Dumont vẽ  ông trong thời kỳ Đế chế (1812) trong trang phục hàn lâm, đeo Thập tự giá của Sĩ quan và cầm một bó hoa nông nghiệp gồm lúa mì và ngô, hoa khoai tây. Tài liệu ghi lại cho biết trong bức hoạ ông được bao quanh bởi các tác phẩm đã giúp truyền cảm hứng cho nghiên cứu của ông như  Nhà hát nông nghiệp và quản lý đồng ruộng của Olivier de Serres (1600), Khóa học toàn diện về nông nghiệp của Abbé Rozier (1781-1800) và Từ điển phổ quát về nông nghiệp và làm vườn (1775). Phía sau ông là bức tượng mờ Thiên nhiên và một cửa sổ mở ra một trang trại nông súc.

    

Món ăn Hachis Parmentier gồm có: khoai tây nghiền nát, thịt bò xay. Và những thứ khác trong công thức gồm bơ, sữa, muối tiêu, tỏi, trứng, cheese bào và parsley.

Đàm Giang tổng hợp và biên soạn.

August 18, 2020