De Musset_Sand: Thơ Tình Bí Ẩn ?

Thơ Tình Bí Ẩn?

Sóng Việt

Lời mở đầu

Đã từ lâu nhiều độc giả khi đọc những bài viết liên quan đến nhà thơ Alfred de Musset và nữ văn sĩ George Sand có thể bắt gặp một vài bài viết về những bài thơ mà người nào đó mang lên mạng lưới vi tính cho rằng đó là những bài thơ tình bí ẩn do George Sand và Alfred de Musset viết cho nhau trong thời kỳ hai người mới bắt đầu yêu nhau.
Những bài thơ này khi đọc lên thì giống như những bài thơ lãng mạn bình thường khác, nhưng nếu độc giả đọc bài thơ theo lối đặc biệt thì sẽ thấy hiện ra những chi tiết tình cảm rất thân thiết. Dù được coi như chắc chắn là những bài thơ này không phải do họ viết, nhưng trong khuôn khổ đề tài về Alfred de Musset và George Sand, thiết tưởng mang lên cũng vần thơ lý thú này cũng là một khía cạnh giúp độc giả nhận thức chuyện tình Musset-Sand đã có ảnh hưởng sâu đậm đến thi văn Pháp và đã được thi vị hóa đến mức nào.

Những lá thư tình bí ẩn?

Loạt thơ này gồm ba bài: bài đầu là của một nhân vật đàn bà gửi cho đối tượng, bài thứ hai (II) là lá thư hồi âm và bài thứ ba (III) chỉ có hai câu là người đàn bà trả lời người mình yêu. Loạt thơ này cũng có hai bản khác nhau ở bài II và III.

Bản thứ nhất
I
George Sand:
Je suis très émue de vous dire que j'ai
bien compris l'autre soir que vous aviez
toujours une envie folle de me faire
danser. Je garde le souvenir de votre
baiser et je voudrais bien que ce soit
là une preuve que je puisse être aimée
par vous. Je suis prête à vous montrer mon
affection toute désintéressée et sans cal-
cul, et si vous voulez me voir aussi
vous dévoiler sans artifice mon âme
toute nue, venez me faire une visite.
Nous causerons en amis, franchement.
Je vous prouverai que je suis la femme
sincère, capable de vous offrir l'affection
la plus profonde comme la plus étroite
en amitié, en un mot la meilleure preuve
dont vous puissiez rêver, puisque votre
âme est libre. Pensez que la solitude où j'ha-
bite est bien longue, bien dure et souvent
difficile. Ainsi en y songeant j'ai l'âme
grosse. Accourrez donc vite et venez me la
faire oublier par l'amour où je veux me
mettre.

II
Alfred de Musset :
Quand je mets à vos pieds un éternel hommage,
Voulez-vous qu’un instant je change de visage ?
Vous avez capturé les sentiments d’un coeur
Que pour vous adorer forma le créateur.
Je vous chéris, amour, et ma plume en délire
Couche sur le papier ce que je n’ose dire.
Avec soin de mes vers lisez les premiers mots,
Vous saurez quel remède apporter à mes maux.(1)
III
George Sand :
Cette insigne faveur que votre coeur réclame
Nuit à ma renommée et répugne à mon âme.
**
I
George Sand :
Rất xúc động em muốn nói với anh rằng
buổi chiều hôm đó khi mình khiêu vũ
em có một thôi thúc điên cuồng muốn làm
sao để ghi khắc nụ hôn anh vào ký ức của cuộc
tình với anh và em muốn chứng tỏ trong chiều nay
tình yêu em có
với anh. Em sẵn lòng cho anh thấy
sự trìu mến hoàn hoàn không vụ lợi hay tính toán
của em nếu anh muốn nhìn em phơi bày
rõ tâm hồn không màu mè đôi khi
trần trụi thì hãy đến thăm em.
Chúng mình sẽ nói chuyện thân thiết.
Em sẽ cho anh thấy em là một người đàn bà
có khả năng cho anh chân tình
vừa sâu lại vừa rất hẹp, cho anh thưởng thức
trong tình cảm nhẹ nhàng tuyệt vời
những giây phút mà anh có thể mơ được vì anh có
tâm hồn phóng khoáng. Nghĩ đến nỗi cô đơn em mang
thì vừa dài , vừa tăng dần cường độ
Bởi thế nên em mong anh đến để quên phiền muộn đang
lớn ra. Hãy đến gặp em ngay nhé để
em quên hết qua tình yêu anh mang
đặt nó vào em.
II
Alfred de Musset bày tỏ :
Khi anh đã đặt dưới chân em một chân tình
Nào có phải trong giây phút anh muốn đổi mặt đâu
Em đã chiếm tình cảm cùng con tim anh đó
Muốn ngụp lặn đắm chìm trong sóng dậy lòng anh
Anh say đắm em rồi, em ơi, nhưng lời nói
Ngủ trong tim, anh phải viết thơ xanh
Với thơ này, em đọc gắn liền chữ thứ nhất
Em sẽ biết cách giải tỏa sầu khổ trong lòng anh
III
George Sand trả lời :
Đêm nổi tiếng dù độc hại cho linh hồn em
Nay có dấu lợi cho trái tim mới là điều đặc biệt
(Sóng Việt diễn ý)

Bản thứ hai với một số chữ khác trong bài Musset trả lời và Sand viết hồi âm hai câu chót. (2)

II
Alfred de Musset:

Quand je vous jure, hélas, un éternel hommage
Voulez-vous qu'un instant je change de langage
Vous seul possédez mon âme et mon coeur
Que ne puis-je, avec vous, gouter le vrai bonheur
Je vous aime, ma belle, et ma plume en délire
Couche sur le papier ce que je n'ose dire
Avec soin, de mes vers, lisez le premier mot
Vous saurez quel remède apporter à mes maux.

III
George Sand :
Cette grande faveur que votre ardeur réclame
Nuit peut-être à l'honneur mais répond à ma flamme.
**
II
Alfred de Musset:
Khi anh đã hứa tình say
Nào ai mà muốn phút giây đổi lời
Em riêng ngự trị hồn tôi
Thuận mang hạnh phúc cuộc đời vui thay
Anh yêu em có bút đây
Ngủ trên tờ giấy dám bầy mộng mơ
Với nhau đọc chữ đầu thơ
Em thời giải được mong chờ đeo anh

III
George Sand:
Đêm có thể vinh danh nhưng đáp ứng được ngọn lửa lòng em
Nay thật tuyệt với nhiệt tình qua lời anh thổ lộ.
(Sóng Việt diễn ý)

Những bài thơ số I trên đuợc chép lại theo đúng cách viết, cách xuống hàng, dấu chấm dấu phẩy. Khi đọc lên từ hàng đầu đến hàng cuối thì độc giả chỉ thấy đây là những bài thơ tình cảm, lãng mạn có đôi chút lập dị hay cầu kỳ. Nhưng nếu đọc lại bài số I và nếu đọc những hàng chữ nhẩy một hàng bắt đầu từ hàng thứ nhất thì ý nghĩa của bài thơ có nhiều thay đổi. Sang đến bài thơ II và III thì đọc những chữ đầu của mỗi câu sẽ cho độc giả hiểu được ẩn nghĩa. Và bài thơ tình cảm hiện ra thành bài thơ rất gợi cảm mang đầy dục tính. Hãy theo dõi lại một lần nữa bản Pháp ngữ nguyên tác và bản Việt ngữ.

George Sand:
I
Je suis très émue de vous dire que j'ai
bien compris l'autre soir que vous aviez
toujours une envie folle de me faire
danser. Je garde le souvenir de votre
baiser et je voudrais bien que ce soit
là une preuve que je puisse être aimée
par vous. Je suis prête à vous montrer mon
affection toute désintéressée et sans cal-
cul, et si vous voulez me voir aussi
vous dévoiler sans artifice mon âme
toute nue, venez me faire une visite.
Nous causerons en amis, franchement.
Je vous prouverai que je suis la femme
sincère, capable de vous offrir l'affection
la plus profonde comme la plus étroite
en amitié, en un mot la meilleure preuve
dont vous puissiez rêver, puisque votre
âme est libre. Pensez que la solitude où j'ha-
bite est bien longue, bien dure et souvent
difficile. Ainsi en y songeant j'ai l'âme
grosse. Accourrez donc vite et venez me la
faire oublier par l'amour où je veux me
mettre.

Rất xúc động em muốn nói với anh rằng
buổi chiều hôm đó khi mình khiêu vũ
em có một thôi thúc điên cuồng muốn làm
sao để ghi khắc nụ hôn anh vào ký ức của cuộc
tình với anh và em muốn chứng tỏ trong chiều nay
tình yêu em có
với anh. Em sẵn lòng cho anh thấy
sự trìu mến hoàn hoàn không vụ lợi hay tính toán
của em nếu anh muốn nhìn em phơi bày
rõ tâm hồn không màu mè đôi khi
trần trụi thì hãy đến thăm em.
Chúng mình sẽ nói chuyện thân thiết.
Em sẽ cho anh thấy em là một người đàn bà
có khả năng cho anh chân tình
vừa sâu lại vừa rất hẹp, cho anh thưởng thức
trong tình cảm nhẹ nhàng tuyệt vời
những giây phút mà anh có thể mơ được vì anh có
tâm hồn phóng khoáng. Nghĩ đến nỗi cô đơn em mang
thì vừa dài , vừa tăng dần cường độ
Bởi thế nên em mong anh đến để quên phiền muộn đang
lớn ra. Hãy đến gặp em ngay nhé để
em quên hết qua tình yêu anh mang
đặt nó vào em.

Nếu hiểu bài thơ đầu theo lối đọc nhẩy hàng thì bài thơ này thuộc loại văn che dấu tin (steganography). Lối viết văn che dấu ý chính muốn bày tỏ là một nghệ thuật đã có từ thời cổ đại Hi Lạp mà chỉ có người chú tâm tìm hiểu mới thấy. Trong lịch sử thế giới đã có rất nhiều văn bản áp dụng nghệ thuật giấu tin rất tài tình này. Lối viết tìm ra ý nghĩa có thể là hiểu theo lối đọc cách từng chữ, cách từng hàng, chắp chữ (steganography), hoặc đầu mỗi câu, cuối mỗi câu (acrostic), v.v..

Những độc giả đã đọc kỹ văn thơ của Musset và George Sand đều có thể quả quyết rằng đây chỉ là những bài thơ mạo nhận nhưng khó biết lý do nguyên thủy hay bắt nguồn chính xác từ năm nào.
Một cách rất vắn tắt theo tiểu sử thì Alfred de Musset (1810-1857) đã có lòng cảm phục nhà văn George Sand (1804-1876) trước khi hai người quen nhau. (3), (4).
Họ quen nhau trong một buổi tiệc đầu xuân 1833 do Revue des Deux Mondes tổ chức.Và từ đó, hai người yêu nhau trong tình yêu trong sạch một thời gian. Một thời gian sau đó, Musset tỏ tình với Sand trong một lá thư viết đề ngày 29 tháng 7 1833, trước thời gian hai người đi Venice (tháng 12, 1833). Mối tình của Musset với George Sand kéo dài từ năm 1833 đến năm 1835, được chính Musset kể lại trong cuốn tiểu sử của chính mình: La Confession d'un Enfant du Siècle (The Confession of a Child of the Age). Chuyện này đã đuợc thực hiện thành phim Children of the Century vào năm 1999. (4).

Phần Sand, trong cuốn Elle et lui, Sand cũng kể lại chuyện tình của bà với Musset. Sau đó trong cuốn chuyện Lui et Elle của Paul de Musset (anh của Alfred de Musset viết sau khi Alfred de Musset đã qua đời), Paul de Musset cũng lại kể lại chuyện tình của Alfred de Musset với Sand và có viết là Sand và Alfred de Musset đã bày ra nhiều trò chơi cho cuộc tình của họ thêm phần hứng thú. (3)



Cuốn sách Lélia: The Life of George Sand của André Maurois có lẽ là cuốn sách tốt giúp độc giả hiểu thêm về George Sand, hơn là cuốn The Story of My Life của George Sand (bản dịch cô đọng Anh ngữ của Dan Hofstadter).

Tóm lại

Theo những bài viết Anh ngữ, Pháp ngữ giải thích rải rác trên internet thì những bài thơ có tính cách chơi khăm này được cho là đã bắt nguồn trong thời kỳ từ 1870 đến 1915 . Nếu bài thơ đã lưu hành khoảng năm 1870 thì lúc đó George Sand đã 66 tuổi, và Musset đã chết hơn 12 năm, nếu gần đây hơn trong khoảng 1915 thì có thể do một nhóm nào đó tạo ra trong Thời Đệ Nhất Thế Chiến. Dù những bài thơ này không phải do hai nhà thơ văn nổi tiếng trên viết, nhưng mọi người đều công nhận đó là những bài thơ sáng tạo dùng chữ hay, cấu trúc rất khéo và đáng chú ý. Những bài thơ này đã tồn tại và sẽ còn tồn tại mãi như là những bài rất tuyệt trong mẫu viết một bài thơ tình bí ẩn và đặc biệt có liên hệ đến chuyện tình Musset-Sand.

Ghi chú:

(1) George Sand et Alfred de Musset. Une correspondance codée.... Truy cập May 19, 2010 từ http://agalmata.tripod.com/mussetsand.html
(2) Stéganographie. Truy cập May 19, 2010 từ
http://www.encyclopedie-enligne.com/s/st/steganographie.html
http://fr.wikipedia.org/wiki/St%C3%A9ganographie
http://fr.wikipedia.org/wiki/Acrostiche
(3) Maurois, A. (1977). Lélia: The Life of George Sand. New York: Penguin Books.
(4) Alfred de Musset. Truy cập May 19,2010 từ http://en.wikipedia.org/wiki/Alfred_de_Musset

Sóng Việt
24 May 2010