Chuyện tình và hai bài Từ của Lục Du và Đường Uyển.
Trong khi dọn phòng thư viện và computer, tình cờ gặp
được lá thư dài trên giấy in của BS Tích gửi vào VMAFcỡ năm 2002. Nên xin đuợc
tiếp nối cho trọn.
Cách đây 18 năm Diễn đàn Y sĩ có đề tài về thơ Hán,
và BS Trần Văn Tích đã khởi xuớng và viết rất nhiều về thơ Hán Việt, trong đó
BS Tích có cho ý kiến về chuyển dịch từ chữ Hán Việt sang ngoại ngữ (thí dụ như
Anh, Pháp), lý do vì chữ Việt là đơn âm còn Anh Ngữ Pháp ngữ là đa âm. Rồi BS Tích
nói về một thí dụ là bài Tống Biệt.
Sóng Việt ĐG có hưởng ứng và có dịch bài thơ Tống Biệt
(lần đầu) sang Anh ngữ, rất bình thường nhưng không thể có được đúng 65
syllables như bài nguyên thủy trong bản dịch Anh ngữ.
Thế rồi sau vài ngày cặm cụi suy nghĩ, SVĐG cũng viết
được một bản chuyển dịch bài Tống biệt
sang Anh ngữ (lần thứ hai) với đúng 65 âm (với sự giúp đỡ của GS/TS Văn chương
TDL).
Kèm theo là một phần trang chót của email dài 7 trang giấy in mà BS Tích đã gửi lên
Diễn đàn Y Sĩ hồi đó. Phần Tái bút, BS Tích đã cho lời bình là bản số 2 đã hợp vần, đúng số chữ nên gần gụi hơn với
nguyên tác.
Không nhớ đã trả lời BS Tích ra sao hồi đó.
Nhưng hôm nay, qua thư này SVĐG xin được cảm ơn BS Tích đã rất kiên nhẫn, ôn tồn, hoà nhã giải
thích và giúp người viết tiến bộ nhiều hơn trong hiểu biết thi ca, văn hóa, và
nghệ thuật.
**
Phần tiếp xin chép lại hai bài Từ trong Chuyện tình của Lục Du và Đường Uyển.
SV Đàm Giang.
Đường
Uyển là em cô cậu của Lục Du từ bé đã tài hoa, giỏi văn
chương. Lục Du năm 20 tuổi kết hôn cùng Đường Uyển. Tuy nhiên, chính sự tài hoa của Đường Uyển khiến mẫu thân của Lục Du không ưa (người xưa quan niệm con gái càng kém tài thì càng nhiều đức). Lục mẫu e sợ
Đường Uyển làm ảnh hưởng tiền đồ của Lục Du nên cưỡng ép họ xa cách nhau. và ép
Lục Du phải lấy Vương Thị, một người con gái ôn nhu.
Khá lâu sau, vào mùa xuân, hai người tình cờ cùng đi chơi vườn Thẩm, ngẫu nhiên gặp
nhau. Đường Uyển lấy tình anh em họ, gửi rượu và dã vị mời Lục Du. Lục Du vô
cùng thương cảm, vung bút đề lên bức tường trong vườn Thẩm bài từ Thoa đầu
phụng. Đường Uyển sau khi đọc được bài này trong lòng rất đau khổ,
làm một bài từ Thoa đầu phụng hoạ lại. Sau đó một thời gian nàng đau buồn, lâm trọng bệnh mà qua đời.
Thẩm Viên.
Bài từ Thoa Đầu Phượng . Lục
Du
Hồng tô thủ,
Hoàng đằng tửu,
Mãn thành xuân sắc cung tường liễu.
Đông phong ác,
Hoan tình bạc.
Nhất hoài sầu tự,
Kỷ niên ly tác!
Thác! Thác! Thác!
Hoàng đằng tửu,
Mãn thành xuân sắc cung tường liễu.
Đông phong ác,
Hoan tình bạc.
Nhất hoài sầu tự,
Kỷ niên ly tác!
Thác! Thác! Thác!
Xuân như cựu,
Nhân không sấu,
Lệ ngân hồng ấp giao tiêu thấu.
Đào hoa lạc,
Gian trì các.
Sơn minh tuy tại,
Cẩm thư nan thác.
Mạc! Mạc! Mạc!
Nhân không sấu,
Lệ ngân hồng ấp giao tiêu thấu.
Đào hoa lạc,
Gian trì các.
Sơn minh tuy tại,
Cẩm thư nan thác.
Mạc! Mạc! Mạc!
Chữ Hán:
釵頭鳳 - 陸遊
釵頭鳳 - 陸遊
紅酥手,
黃滕酒,
滿城春色宮牆柳。
東風惡,
歡情薄。
一懷愁緒,
幾年離索!
錯!錯!錯!
黃滕酒,
滿城春色宮牆柳。
東風惡,
歡情薄。
一懷愁緒,
幾年離索!
錯!錯!錯!
春如舊,
人空瘦,
淚痕紅浥鮫綃透。
桃花落,
閒池閣。
山盟雖在,
錦書難托。
莫!莫!莫!
人空瘦,
淚痕紅浥鮫綃透。
桃花落,
閒池閣。
山盟雖在,
錦書難托。
莫!莫!莫!
Dịch nghĩa
Bàn tay mềm như bánh hồng tô,
Rượu hoàng đằng thơm ngon,
Sắc xuân khắp trong thành, liễu giam trong tường cung thành.
Gió đông tàn ác,
Tình người mong manh vui được thoáng chốc.
Một mối tình sầu,
Mấy năm chia lìa nhau.
Sai rồi! Sai rồi! Sai rồi!
Xuân vẫn như xưa,
Chỉ có người là đã gầy héo,
Ngấn nước mắt thấm vào khăn tơ hồng.
Đào hoa rơi rụng,
Rượu hoàng đằng thơm ngon,
Sắc xuân khắp trong thành, liễu giam trong tường cung thành.
Gió đông tàn ác,
Tình người mong manh vui được thoáng chốc.
Một mối tình sầu,
Mấy năm chia lìa nhau.
Sai rồi! Sai rồi! Sai rồi!
Xuân vẫn như xưa,
Chỉ có người là đã gầy héo,
Ngấn nước mắt thấm vào khăn tơ hồng.
Đào hoa rơi rụng,
Đài gác, ao hồ lặng lẽ
tịch mịch.
Lời thề non dù vẫn còn,
Mà bức thư gấm khó gửi đi.
Đừng! Đừng! Đừng!
Lời thề non dù vẫn còn,
Mà bức thư gấm khó gửi đi.
Đừng! Đừng! Đừng!
Dịch thơ
Thoa đầu phượng
Tay trắng muốt,
Rượu vàng rót,
Cây liễu cung sân xuân cách bức.
Gió đông dữ,
Tình thắm lỡ.
Một mối tơ sầu,
Bao năm tan vỡ.
Dở! Dở! Dở!
Rượu vàng rót,
Cây liễu cung sân xuân cách bức.
Gió đông dữ,
Tình thắm lỡ.
Một mối tơ sầu,
Bao năm tan vỡ.
Dở! Dở! Dở!
Xuân như trước,
Người gầy rạc,
Ngấn lệ đỏ ngầu khăn lụa ướt.
Hoa đào rữa,
Lầu gác trở.
Non thề còn kia,
Tờ hoa khôn ngỏ.
Chớ! Chớ! Chớ!
Người gầy rạc,
Ngấn lệ đỏ ngầu khăn lụa ướt.
Hoa đào rữa,
Lầu gác trở.
Non thề còn kia,
Tờ hoa khôn ngỏ.
Chớ! Chớ! Chớ!
Nguồn:
Nguyễn Xuân Tảo, Tống từ, NXB Văn học, 1999
Bản dịch
Anh ngữ
Pink
soft hands, yellow rippling wine,
The town is filled with Spring, willows by palace walls.
The east wind is biting, happiness is thin,
heart full of sorrow, so many years apart.
The town is filled with Spring, willows by palace walls.
The east wind is biting, happiness is thin,
heart full of sorrow, so many years apart.
Wrong, Wrong, Wrong!
Spring is as of old; the
person is empty and thin.
Traces of tears show through the sheer silk.
Peach blossoms falling, glimmering pond freezing,
The huge oath remains, the brocade book is hard to hold.
Traces of tears show through the sheer silk.
Peach blossoms falling, glimmering pond freezing,
The huge oath remains, the brocade book is hard to hold.
Don't, Don't, Don't!
Note: The words
"wrong" and "don't" rhyme in Chinese.
Thẩm Viên.
Bài từ Thoa Đầu Phụng.
Tác giả Đường Uyển
釵
頭
鳳
Thoa Đầu Phượng - Đường Uyển
Thế tình bạc,
Nhân tình ác,
Vũ tống hoàng hôn hoa dị lạc.
Hiểu phong càn,
Lệ ngân tàn.
Dục tiên tâm sự,
Độc ngữ tà lan.
Nan! Nan! Nan!
Nhân thành các,
Kim phi tạc,
Bệnh hồn thường tự thu thiên tác.
Giốc thanh hàn,
Dạ lan san.
Phạ nhân tầm vấn,
Yết lệ trang hoan.
Man! Man! Man!
Bản dịch
Tình đời bạc,
Tình người ác,
Mưa tiễn hoàng hôn hoa dễ rụng.
Gió sớm khô,
Ngấn lệ tàn,
Muốn viết tâm sự,
Tựa lan can nói thầm.
Khó! Khó! Khó!
Người (trở nên) mỗi nơi,
Hôm nay khác hôm qua,
Hồn bệnh thường như là giây oan
nghiệt.
Tiếng tù và lạnh,
Đêm tàn lụn.
Ngại bị người dò hỏi,
Nuốt lệ giả vui.
Dối! Dối! Dối!
SVĐG tổng hợp.
Nguồn từ nhiều trang nhà khác nhau trên Internet.
No comments:
Post a Comment