Vịnh Ngọc Lan Hoa_Phan Bội Châu

Cụ Phan Bội Châu làm bài thơ Đường luật thất ngôn bát cú mang tên: “Vịnh Ngọc Lan Hoa” tặng cho Hòa thượng Tịnh Khiết chùa Tường Vân với lời ghi phụ: “Trình cao Tăng Quốc sĩ Tường Vân Tịnh Khiết”.

Phan Bội Châu
Vịnh Hoa Ngọc Lan

前身種出自蓬萊 Tiền Thân Chủng xuất Tự bồng lai
移向菩提院裏栽 Di hướng bồ đề viện lý tài
素蕊光爭冬夜雪 Tố nhị quang tranh đông dạ tuyết
其芳品奪嶺頭梅 Kỳ phương phẩm đoạt lĩnh đầu mai
香真王者天垂賟 Hương chân vương giả thiên thùy thưởng
莊比嫦娥月暗猜 Trang bỉ thường nga nguyệt ám sai
惟佛重來能識佛 Duy phật trọng lai năng thức phật
慇勤惠我此花魁 Ân cần huệ ngã thử hoa khôi
(bản Hán ngữ do nhà thơ Trần Văn Lương cung cấp)

Cái giống của kiếp trước từ chốn Bồng Lai,
Đem xuống trồng trong viện Bồ đề .
Ánh sáng của nhụy trắng cạnh tranh với tuyết đêm đông,
Phẩm thơm của nó lấn mùi thơm của cây mai đầu núi .
Mùi hương thật vương giả được trời thưởng cho,
Nét trang trọng tựa Thường Nga làm trăng ngầm ngờ vực.
Chỉ Phật tái lai mới nhận ra Phật,
Ân cần ban tặng cho ta cái hoa đẹp hàng đầu này
Trần Văn Lương diễn nghĩa

Hoa Ngọc Lan

Kiếp xưa nguyên giống từ Bồng lai
Chuyển xuống trồng bên chướng Phật đài
Nhụy trắng đêm đông hơn tuyết sáng
Phẩm thơm đầu núi át mùi mai

Hương thơm vương giả trời ban thưởng
Đẹp tựa Thường Nga nguyệt tị nài
Chỉ Phật tái lai mới rõ Phật
Chu cần ban tặng diễm hoa này

Sóng Việt phỏng dịch
June 12, 2010

Romance-Tình Anh (Nhạc Tây ban nha)

Romance d’Amour
Tình Anh
Sóng Việt

Một bản nhạc vô danh/hay khuyết danh của Tây ban nha, mang tên Romance đã có tiếng từ lâu, lâu lắm (thời 1450-1599?). Bản nhac nguyên thủy không có lời nhưng chiếm được cảm tình của hàng triệu triệu người trên trái đất.
Bản nhạc đã đuợc làm theme nhạc cho cuốn phim đen trắng Jeux Interdits phát hành ở Âu châu vào năm 1952, nhạc soạn cho guitar bởi Narciso Yepes, và từ đó bản nhạc được nổi tiếng hơn nữa.

Dù có người cho rằng bản nhạc đuợc viết sớm hơn (thế kỷ 16?) nhưng một số người căn cứ trên kỹ thuật và trạng thái của dòng nhạc đã cho rằng bản nhạc việt vào cỡ năm 1800s (thế kỷ thứ 19) trong thời kỳ nở rộ của trường phái Lãng mạn. Nhạc sĩ cổ điển tây phương cho rằng cả hai versions của Spanish hay Germany với những căn bản như nhạc của Robert Schumann và nhạc sĩ đương thời đều nghe phảng phất trong suốt bản nhạc này.

Thể điệu của bản nhạc giống như thuộc loại nhạc Parlour vào cuối thế kỷ 19 ở Spain, bản nhạc Romance này gồm ba dạng: phần đâu là khóa thứ, phần hai là khoá trưởng, và phần ba là khoá thứ trở lại như phần đầu. Trạng thái ban đầu có phần buồn bã, khao khát, mong mỏi đuợc chuyển sang vui vẻ hơn sáng lạn hơn, và sau đó với do dự nhạc chuyển chở về trạng thái buồn buồn với một kết cuộc không vui hơn, như mùa thu len lén đến- mùa đông ủ ê buồn, mùa xuân tươi sáng, mùa hè nồng nàn rồi mùa thu man mác trở về.

Ghi chú. Nhạc Parlour là loại nhạc phổ thông thường đuợc sáng tác để nhạc sĩ dương cầm hay những người ca hát không chuyên nghiệp trình diễn, nhạc thường trình bày như một bản nhạc (music sheet), loại bản nhạc này rất thịnh hành vào thời thế kỷ 19 do thời đại sung túc và rất nhiều gia đình có thể mua nhạc cụ và học hỏi âm nhạc.
(http://en.wikipedia.org/wiki/Parlour_music).

Cho tới thời điểm 2002, dù bản Romance đã có từ lâu, nhưng hình như ở Việt Nam, không có một nhạc sĩ có tiếng nào đã viết lời Việt mà người viết này được biết.

Trong bản lời Việt của Romance là Tình Anh, thực hiện năm 2003, Sóng Việt đã sáng tạo và cố gắng thể hiện lời sao cho thích hợp với trạng huống của bản nhạc. Bản nhạc do ca sĩ Công Bình trình bày, Thanh Huy đàn guitar (CD Có Phải Em Tương Tư- Sóng Việt Đàm Giang/2004).

Và mới nhất,

Tình Anh do nhạc sĩ Phạm Ngọc Lân đàn guitar và hát trong you tube:

http://my.opera.com/phamngoclanguitar/blog/romance

http://www.youtube.com/user/phamjngocjlaan#p/a/u/0/Gi1h8EofiJw


Tình Anh - Romance

Nhạc Tây ban nha (tác giả khuyết danh)
Lời Việt: Sóng Việt Đàm Giang

Bao nhiêu yêu thương muốn trao riêng em trọn đời
Tình yêu thắm thiết chất ngất
Với đam mê, với nâng niu
Anh ước mơ có em mãi mãi bên anh suốt đêm thâu
Hãy cùng nhau nâng ly vui hết đêm này.

Có chút bối rối trên môi hôn nhau lần đầu
Vòng tay ấm áp khắng khít
Chắt chiu nhau suốt đêm thâu
Ta sẽ cho, sẽ trao hết, với đam mê, với yêu thương
Mãi còn vương dư hương tha thiết êm đềm.

Cơ duyên đưa ta đến quen nhau, yêu nhau
Lòng anh vẫn mãi mãi muốn có riêng em, riêng em thôi
Và anh sẽ nhớ mãi tiếng em như chim oanh reo vui
Líu lo câu yêu thương tha thiết trong đời.

Dẫu có bão táp có phong ba quanh ta
Tình yêu vẫn thắm thiết mãi, khó phôi pha trong tim ta
Tình yêu đó vẫn thấp thoáng như heo may, như cơn say
Vẫn theo ta thênh thang trong tháng năm dài.

Một bản nhạc Romance có lời Việt khác

Vào mùa xuân năm 2005, một thi hữu ở ViệtNam cho hay ông có viết lời Việt bài Romance cho một CD của nữ ca sĩ Quỳnh Lan.
Lời của bản nhạc rất trữ tình, nội dung tuyệt vời. Cá nhân người viết ghi nhận nhà thơ Đình Nguyên đã dùng bối cảnh/nội dung lời hơi khác với dòng nhạc của Romance: thay vì buồn, vui, vui vui, rồi buồn, mà là buồn buồn buồn rồi vui vui.

Khúc Hát Đêm Mưa là đề tựa cho bản nhạc này:
http://www.youtube.com/watch?v=d8sBpm_k3jo&feature=related

Khúc Hát Đêm Mưa (nguyên tác: Romance)

Lời Việt: Đình Nguyên
Ca sĩ: Quỳnh Lan

Réo rắt tiếng hát trong đêm mưa
dặt dìu về theo muôn lối thánh thót rót rơi bên song
như tâm tư đang héo hon ngóng trông mãi
kiếp tha phương đã bao năm qua biệt ly
như chim di đến bao giờ được gặp lại

Héo hắt nỗi nhớ mong vô biên
đã nhiều lần con tim với nước mắt ấy
vẫn như mưa mang tâm tư theo lá rơi
cuối sông vắng gió thu lay cánh hoa xưa
nay về đâu ai ca chi khúc chia lìa để chạnh lòng

Khúc hát réo rắt đêm mưa rơi trong cuộc đời
về cùng lúc với trống vắng quá xa xôi, lên chơi vơi
nghe tiếc nuối lúc tiếng hát đã ngân lên bao yêu thương
cho tơ vương ra muôn phương khúc ca dệt chạnh lòng sầu

Hãy đến với những ai đang yêu trong cuộc đời
và cùng hát khúc hát ấy với con tim đang yêu thương
mang tiếng hát đến với những nỗi đau thương nơi xa xôi
trên đôi môi cho muôn nơi khúc ca dạt dào lời tình.


Sóng Việt
July 4 2010